Vleermuizen verjagen uit je woning is noodzakelijk wanneer deze beschermde dieren overlast veroorzaken door geluid, stankhinder of vervuiling van zolderruimtes. Hoewel vleermuizen wettelijk beschermd zijn, mag je humane verjaagmethoden toepassen buiten gevoelige periodes zoals de kraamtijd en winterslaap. Dit artikel beantwoordt veelgestelde vragen over waarom vleermuizen zich in woningen nestelen, welke problemen ze veroorzaken, wat de wet zegt over verjaging, en hoe je vleermuizen effectief en humaan kunt verwijderen.
Waarom nestelen vleermuizen zich in woningen en wat trekt ze aan?
Vleermuizen kiezen woningen als verblijfplaats omdat dakpannen, spouwmuren en zolders ideale omstandigheden bieden voor overwintering en kolonievorming. Deze locaties bieden warmte, beschutting en duisternis, terwijl de nabijheid van insecten zorgt voor voldoende voedsel. Vleermuizen zijn van nature op zoek naar veilige, beschutte plekken waar ze kunnen rusten en hun jongen kunnen grootbrengen.
De spleten onder dakpannen vormen perfecte toegangspunten tot holle ruimtes die vleermuizen gebruiken als verblijfplaats. Deze smalle openingen bieden bescherming tegen roofdieren en weersinvloeden, terwijl de temperatuur binnen relatief stabiel blijft. Spouwmuren functioneren als natuurlijke schuilplaatsen die vleermuizen beschermen tijdens hun dagelijkse rustperiodes.
Zolders zijn bijzonder aantrekkelijk voor vleermuizen omdat ze donker, rustig en relatief warm blijven. De aanwezigheid van insecten rond buitenverlichting trekt vleermuizen aan naar woonomgevingen, waardoor ze ontdekken dat het gebouw zelf geschikte nestelmogelijkheden biedt. Eenmaal gevestigd, keren vleermuizen jaar na jaar terug naar dezelfde verblijfplaatsen.
Welke problemen en risico’s veroorzaken vleermuizen in je huis?
Vleermuizen in woningen veroorzaken geluidsoverlast, stankhinder en vervuiling van zolderruimtes. Het gekrab en gepiep tijdens nachtelijke activiteit verstoort de nachtrust van bewoners. Vleermuizenuitwerpselen, guano genoemd, stapelen zich op in verblijfplaatsen en produceren een doordringende geur die door het hele huis kan trekken.
De uitwerpselen kunnen isolatiemateriaal beschadigen en vervuilen, waardoor de isolerende werking afneemt. Guano bevat bacteriën die potentiële gezondheidsrisico’s vormen wanneer stofdeeltjes worden ingeademd tijdens schoonmaakwerkzaamheden of bij ventilatie van besmette ruimtes. De ophoping van uitwerpselen creëert ook vlekken op zolderbalken en vloeren.
Tijdig ingrijpen blijft belangrijk voor het behoud van woningkwaliteit en hygiëne. Hoe langer vleermuizen in een woning verblijven, hoe meer vervuiling zich ophoopt en hoe moeilijker de reiniging wordt. De aantrekkingskracht van de locatie neemt toe naarmate meer vleermuizen de verblijfplaats gebruiken, waardoor kleine kolonies kunnen uitgroeien tot grotere groepen.
Wat zegt de wet over het verjagen van vleermuizen uit je woning?
Vleermuizen zijn beschermde diersoorten volgens de Flora- en faunawet in Nederland, waardoor het verstoren of doden van deze dieren verboden is. Je mag vleermuizen wel humaan verjagen buiten gevoelige periodes, mits je methoden gebruikt die de dieren geen schade toebrengen. Het afsluiten van verblijfplaatsen tijdens de kraamperiode of winterslaap is wettelijk niet toegestaan.
De kraamperiode loopt van mei tot augustus, wanneer vrouwtjes hun jongen ter wereld brengen en verzorgen. Tijdens de winterslaap van november tot maart zijn vleermuizen kwetsbaar en kunnen ze niet naar alternatieve verblijfplaatsen verhuizen. Verjaging is daarom alleen toegestaan in de periodes september-oktober en april, wanneer vleermuizen actief zijn en kunnen uitwijken.
Voor sommige situaties heb je een ontheffing nodig van de provincie, vooral wanneer grootschalige renovaties of sloop plaatsvinden waarbij vaste verblijfplaatsen verdwijnen. Deskundige hulp van een ecoloog is vaak verplicht om te bepalen welke vleermuizensoorten aanwezig zijn en welke maatregelen noodzakelijk zijn. De balans tussen woningbescherming en natuurbescherming vereist zorgvuldige planning en uitvoering van verjaagacties.
Hoe kun je vleermuizen humaan en effectief uit je woning verjagen?
Effectieve en wettelijk toegestane verjaging van vleermuizen begint met het identificeren van toegangspunten en het timing van acties buiten gevoelige periodes. Preventieve maatregelen zoals het afsluiten van spleten en openingen na vertrek van de dieren voorkomen terugkeer. Het gebruik van gespecialiseerde producten zorgt voor humane en duurzame oplossingen.
Vleermuisborstels creëren eenrichtingsverkeer waardoor vleermuizen wel naar buiten kunnen vliegen maar niet meer naar binnen kunnen terugkeren. Deze borstels worden geïnstalleerd in toegangspunten en functioneren door hun directionele borstelharen die meegeven wanneer vleermuizen naar buiten bewegen, maar weerstand bieden bij pogingen om terug te keren. Dit systeem respecteert de natuurlijke bewegingsvrijheid van vleermuizen terwijl het toegang tot de woning blokkeert.
De timing van verjaagacties blijft cruciaal voor succes en wettelijke naleving. September en oktober vormen ideale maanden omdat vleermuizen dan actief zijn en gemakkelijk alternatieve verblijfplaatsen kunnen vinden. April biedt een tweede geschikt moment, vlak na de winterslaap maar voor de kraamperiode begint.
Voor professionele oplossingen kun je gebruikmaken van onze vleermuisborstel die speciaal ontwikkeld is voor humane vleermuis verjagen. Deze borstels meten 90mm in diameter en worden geleverd in verpakkingen van 20 stuks, waardoor je voldoende materiaal hebt voor meerdere toegangspunten. Het afsluiten van spleten, gaten en open voegen met deze borstels voorkomt dat vleermuizen terugkeren nadat ze de woning hebben verlaten.
Naast vleermuisborstels bieden wij een breed assortiment aan borstels voor ongediertebestrijding die geschikt zijn voor verschillende toepassingen. Deze producten zijn vervaardigd volgens Nederlandse kwaliteitsnormen en bieden duurzame oplossingen voor diverse situaties waarbij ongedierte toegang tot gebouwen moet worden voorkomen.
Het combineren van vleermuisborstels met grondige inspectie van alle potentiële toegangspunten maximaliseert de effectiviteit van verjaagacties. Controleer dakranden, ventilatieopeningen, scheuren in gevels en ruimtes rond leidingen waar vleermuizen kunnen binnenkomen. Permanente afsluiting van deze locaties na vertrek van de vleermuizen voorkomt toekomstige overlast terwijl de dieren ongedeerd blijven.
Veelgestelde vragen
Hoe weet ik zeker dat het vleermuizen zijn en niet een ander dier op mijn zolder?
Vleermuizen herken je aan hun kenmerkende gepiep en gekrab tijdens schemering en nachtelijke uren, wanneer ze actief zijn. Hun uitwerpselen (guano) zijn klein, donker en verkruimelen gemakkelijk tussen je vingers, in tegenstelling tot muizenkeutels die harder zijn. Als je twijfelt, kun je bij schemering buiten kijken of je vleermuizen uit spleten of gaten ziet vliegen, of een ecoloog inschakelen voor professionele identificatie.
Kan ik vleermuisborstels zelf installeren of heb ik een professional nodig?
Vleermuisborstels kun je zelf installeren als je toegang hebt tot de toegangspunten en veilig kunt werken op hoogte. Zorg ervoor dat je de borstels correct plaatst met de haren naar buiten gericht, zodat vleermuizen wel kunnen vertrekken maar niet kunnen terugkeren. Bij moeilijk bereikbare locaties, grote kolonies of wanneer je onzeker bent over de wettelijke vereisten, is het raadzaam om een gespecialiseerd bedrijf of ecoloog in te schakelen.
Hoelang duurt het voordat alle vleermuizen vertrokken zijn na installatie van vleermuisborstels?
De meeste vleermuizen verlaten de verblijfplaats binnen enkele dagen tot twee weken na installatie van vleermuisborstels, afhankelijk van de grootte van de kolonie en weersomstandigheden. Vleermuizen vliegen dagelijks uit om te foerageren, dus bij gunstig weer vertrekken ze sneller. Controleer na twee tot drie weken of er nog activiteit is voordat je de toegangspunten permanent afsluit.
Wat moet ik doen met de vleermuizenuitwerpselen na het verjagen?
Reinig de vervuilde ruimte grondig terwijl je een stofmasker en handschoenen draagt om inademing van stofdeeltjes te voorkomen. Bevochtigd de guano licht met water voordat je het verwijdert om stofvorming te minimaliseren, en verzamel de uitwerpselen in een gesloten zak voor afvoer. Desinfecteer daarna alle oppervlakken en zorg voor goede ventilatie van de ruimte voordat je deze weer normaal gebruikt.
Moet ik een vleermuiskast plaatsen als alternatieve verblijfplaats?
Het plaatsen van een vleermuiskast is niet wettelijk verplicht voor particuliere woningen, maar wel een vriendelijk gebaar dat vleermuizen helpt alternatieve huisvesting te vinden. Plaats de kast op een zonnige locatie op minimaal 3-4 meter hoogte, bij voorkeur in de buurt van bomen of water waar insecten aanwezig zijn. Dit vergroot de kans dat vleermuizen de kast accepteren en niet proberen terug te keren naar je woning.
Kunnen vleermuizen door kleine spleten terugkomen als ik niet alle openingen vind?
Ja, vleermuizen kunnen door openingen van slechts 15-20mm naar binnen kruipen, dus een grondige inspectie is essentieel. Controleer alle dakranden, ventilatieopeningen, scheuren in gevels, ruimtes rond dakpannen en doorgangen voor leidingen. Gebruik indien mogelijk een zaklamp en inspecteer tijdens schemering wanneer je vleermuizen kunt zien vertrekken, zodat je precies weet welke toegangspunten ze gebruiken.
Wat zijn de boetes als ik vleermuizen verjaag tijdens de kraamperiode of winterslaap?
Overtreding van de Flora- en faunawet kan leiden tot boetes tot €20.500 voor particulieren en aanzienlijk hogere bedragen voor bedrijven, afhankelijk van de ernst van de overtreding. Daarnaast kun je strafrechtelijk vervolgd worden als vleermuizen schade oplopen of sterven door jouw handelingen. Houd je daarom altijd aan de toegestane periodes (september-oktober en april) en gebruik alleen humane methoden.